سفارشات قرآن در باره دعا کردن
شنبه, ۱۵ آذر ۱۳۹۳، ۰۲:۵۷ ب.ظ
سفارشات قرآن در باره دعا کردن
حقیقت صراط: امام
جعفر صادق علیه‌السلام در حدیثی ارزشمند به مومنان توصیه فرموده‌اند که
نومیدانه دست از دعا نکشند و در اجابت دعا عجله به خرج ندهند.( ادامه مطلب )
امام جعفر صادق عليهالسلام فرمودند: مؤمن پيوسته در خير و رفاه و رحمت خداست، مادام كه عجله نشان ندهد و نوميدانه دست از دعا نكشد.
راوى مىگويد: عرض كردم: چگونه عجله نشان مىدهد؟ فرمود: مىگويد مدتها است دعا مىكنم و اجابتى نمىبينم.
متن حدیث:
الإمامُ الصّادقُ عليهالسلام: لا يَزالُ المُؤمِنُ بِخَيرٍ ورَخاءٍ وَرَحمَةٍ مِنَ اللّه ما لَم يَستَعجِلْ فَيَقنَطُ فَيَترُكُ الدُّعاءَ . قُلتُ لَهُ : كَيفَ يَستَعجِلُ ؟ قالَ : يَقولُ : قَد دَعَوتُ مُنذُ كَذا وكَذا ولا أرَى الإجابَهَ !
قرآن درباره دعا سفارشاتى دارد، از آن جمله:
1- دعا و درخواست باید خالصانه باشد. «فادعوا اللّه مخلصین له الدین»( غافر، 14.)
2- با ترس و امید همراه باشد. «وادعوه خوفاً وطمعاً»( اعراف، 56)
3- با عشق و رغبت و ترس توأم باشد. «یدعوننا رغباً و رهباً»( انبیاء، 90)
4- با تضرّع و در پنهانى صورت بگیرد. «ادعوا ربکم تضرعاً و خفیة»(اعراف، 55)
5– با ندا و خواندنى مخفى همراه باشد. «اذ نادى ربّه نداء خفیاً»( مریم، 3)در اصول کافى، صدها حدیث در اهمیّت، نقش وآداب دعا، توجّه واصرار وذکر حاجتها هنگام دعا ودعاى دسته جمعى وایمان به استجابت آن آمده است.( کافى، ج2، کتاب الدعا)چرا گاهى دعاى ما مستجاب نمى شود؟عدم استجابت دعاى ما به خاطر شرک یا جهل ماست.
در تفسیر المیزان مى خوانیم که خداوند در این آیه مى فرماید: «اجیب دعوة الداع اذا دعان» خودم اجابت مى کنم دعا کننده اى را که فقط مرا بخواند و با اخلاص تمام، از من طلب خیر کند. پس اگر دعا مستجاب نشد، یا به جهت آن است که ما از خداوند خیر نخواسته ایم، و در واقع براى ما شرّ بوده و یا اگر واقعاً خیر بوده، خالصانه و صادقانه از خداوند درخواست نکرده ایم و همراه با استمداد از غیر بوده است. و یا اینکه استجابت درخواست ما، به مصلحت ما نباشد که به فرموده روایات، در این صورت به جاى آن بلایى از ما دور مى شود و یا براى آینده ما یا نسل ما ذخیره مى شود و یا در آخرت جبران مى گردد.در اصول کافى مى خوانیم: کسى که غذاى حرام بخورد، یا امر به معروف ونهى از منکر نکند ویا از سر غفلت وبى اعتنایى دعا کند، دعایش مستجاب نمى گردد.
معناى دعا، ترک کسب و کار نیست، بلکه توکّل به خداوند همراه با تلاش است. لذا در حدیث مى خوانیم: دعاى بیکار مستجاب نمى شود.شاید قرار گرفتن آیه دعا در میان آیات روزه به خاطر تناسب بیشترى است که ماه خدا با دعا دارد.با اینکه کارهاى خداوند قانونمند و براساس عوامل و سنّتهاى ثابت است، پس دعا چه نقشى دارد؟همانگونه که انسان در سفر، حکم نماز و روزه اش غیر از انسان در وطن است، انسان دعا کننده با انسان غافل از خدا متفاوت است و سنّت خداوند لطف به اوّلى است، نه دوّمى. آرى، دعا و گفت‌وگو با خداوند، ظرفیّت انسان را براى دریافت الطاف الهى بیشتر مىکند. همانگونه که توسل و زیارت اولیاى خدا، شرایط انسان را عوض مىکند. چنانکه اگر کودکى همراه پدر به مهمانى رود، دریافت محبّتش بیش از آن خواهد بود که تنها برود. بنابراین دعا، زیارت و توسل، سبب تغییر شرایط است، نه برهم زدن سنّت هاى قطعى الهى.
امام جعفر صادق عليهالسلام فرمودند: مؤمن پيوسته در خير و رفاه و رحمت خداست، مادام كه عجله نشان ندهد و نوميدانه دست از دعا نكشد.
راوى مىگويد: عرض كردم: چگونه عجله نشان مىدهد؟ فرمود: مىگويد مدتها است دعا مىكنم و اجابتى نمىبينم.
متن حدیث:
الإمامُ الصّادقُ عليهالسلام: لا يَزالُ المُؤمِنُ بِخَيرٍ ورَخاءٍ وَرَحمَةٍ مِنَ اللّه ما لَم يَستَعجِلْ فَيَقنَطُ فَيَترُكُ الدُّعاءَ . قُلتُ لَهُ : كَيفَ يَستَعجِلُ ؟ قالَ : يَقولُ : قَد دَعَوتُ مُنذُ كَذا وكَذا ولا أرَى الإجابَهَ !
قرآن درباره دعا سفارشاتى دارد، از آن جمله:
1- دعا و درخواست باید خالصانه باشد. «فادعوا اللّه مخلصین له الدین»( غافر، 14.)
2- با ترس و امید همراه باشد. «وادعوه خوفاً وطمعاً»( اعراف، 56)
3- با عشق و رغبت و ترس توأم باشد. «یدعوننا رغباً و رهباً»( انبیاء، 90)
4- با تضرّع و در پنهانى صورت بگیرد. «ادعوا ربکم تضرعاً و خفیة»(اعراف، 55)
5– با ندا و خواندنى مخفى همراه باشد. «اذ نادى ربّه نداء خفیاً»( مریم، 3)در اصول کافى، صدها حدیث در اهمیّت، نقش وآداب دعا، توجّه واصرار وذکر حاجتها هنگام دعا ودعاى دسته جمعى وایمان به استجابت آن آمده است.( کافى، ج2، کتاب الدعا)چرا گاهى دعاى ما مستجاب نمى شود؟عدم استجابت دعاى ما به خاطر شرک یا جهل ماست.
در تفسیر المیزان مى خوانیم که خداوند در این آیه مى فرماید: «اجیب دعوة الداع اذا دعان» خودم اجابت مى کنم دعا کننده اى را که فقط مرا بخواند و با اخلاص تمام، از من طلب خیر کند. پس اگر دعا مستجاب نشد، یا به جهت آن است که ما از خداوند خیر نخواسته ایم، و در واقع براى ما شرّ بوده و یا اگر واقعاً خیر بوده، خالصانه و صادقانه از خداوند درخواست نکرده ایم و همراه با استمداد از غیر بوده است. و یا اینکه استجابت درخواست ما، به مصلحت ما نباشد که به فرموده روایات، در این صورت به جاى آن بلایى از ما دور مى شود و یا براى آینده ما یا نسل ما ذخیره مى شود و یا در آخرت جبران مى گردد.در اصول کافى مى خوانیم: کسى که غذاى حرام بخورد، یا امر به معروف ونهى از منکر نکند ویا از سر غفلت وبى اعتنایى دعا کند، دعایش مستجاب نمى گردد.
معناى دعا، ترک کسب و کار نیست، بلکه توکّل به خداوند همراه با تلاش است. لذا در حدیث مى خوانیم: دعاى بیکار مستجاب نمى شود.شاید قرار گرفتن آیه دعا در میان آیات روزه به خاطر تناسب بیشترى است که ماه خدا با دعا دارد.با اینکه کارهاى خداوند قانونمند و براساس عوامل و سنّتهاى ثابت است، پس دعا چه نقشى دارد؟همانگونه که انسان در سفر، حکم نماز و روزه اش غیر از انسان در وطن است، انسان دعا کننده با انسان غافل از خدا متفاوت است و سنّت خداوند لطف به اوّلى است، نه دوّمى. آرى، دعا و گفت‌وگو با خداوند، ظرفیّت انسان را براى دریافت الطاف الهى بیشتر مىکند. همانگونه که توسل و زیارت اولیاى خدا، شرایط انسان را عوض مىکند. چنانکه اگر کودکى همراه پدر به مهمانى رود، دریافت محبّتش بیش از آن خواهد بود که تنها برود. بنابراین دعا، زیارت و توسل، سبب تغییر شرایط است، نه برهم زدن سنّت هاى قطعى الهى.
