حد و حدود آرایش دختران در اسلام

حد و حدود آرایش دختران در اسلام

حقیقت صراط: در مورد حدود آرایش دختران بگویید. وقتی آرایش ملایمی می‌نمایم، احساس اعتماد به نفس می‌کنم، اما نگران معصیت نیز هستم. اسلام چه می‌گوید؟( ادامه مطلب )


آرایش از یک سو تعاریف متفاوتی در عرف دارد و از سوی دیگر حدود و چگونگی‌های متفاوتی؛ لذا لازم است کاربران گرامی (اعم از دختر یا پسر) به نکات ذیل توجه نمایند:

الف – اگر تعریف آرایش «تمیزی و مرتبی» باشد، نه تنها بد و مذموم نیست، بلکه ضروری بوده و از موارد بسیار مۆکد آموزه‌های اسلامی می‌باشد. بزرگان اسلام، به ویژه پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و اهل بیت عصمت (علیه السلام)، نه تنها همیشه تمیز و مرتب بودند، بلکه به تمیزی و آراستگی سفارش‌ها و تأکیدهای بسیاری نموده‌اند.

ب – اگر تعریف و منظور از «آرایش» همان معنای رایج باشد، یعنی به اصطلاح دست بُردن به سر و صورت و زینت بخشی با لوازم آرایشی، آن هم به خودی خود بد و مذموم نیست و بسیار کار خوب و مستحبی است، منتهی به شرطی که حاشیه‌ی گناه نگردد و معصیتی بر آن مترتب نگردد. مثل آرایشی که موحب هتک حرمت می‌شود و یا در معرض نگاه نامحرم قرار می‌گیرد و موجب جذبه و تحریک حرام می‌گردد. اما آرایش برای خود و یا محارم، به ویژه برای همسر، مورد توصیه و تأکید آموزه‌های دینی است. از امام حسن (علیه السلام) پرسیدند: چرا خود را این چنین آراسته کرده‌اید؟ فرمود: «إِنَّ اللَّهَ جَمِیلٌ یُحِبُّ الْجَمَال»، یعنی خدا زیباست و زیبایی را دوست دارد. در احادیث فراوان ذکر شده که خداوند متعال دوست دارد بنده‌ی خود را تمیز، مرتب و زیبا ببیند. به همین دلیل به مردان توصیه شده که وقت نماز مرتب باشید، لباس‌های خوب‌تان را بپوشید، خود را خوشبو کنید و به زنان نیز توصیه شده که وقت نمایش آراسته و خوشبو باشید.

ج – بدیهی است که انسان چون فطرتاً عاشق آن جمیل (الله جلّ جلاله) است، فطرتاً زیبایی را دوست دارد و جذب آن می‌شود و به همین دلیل آرایش برای نامحرم حرام است. اما باید دقت نمود که «اعتماد به نفس» نباید مبتنی و متکی بر ظواهر باشد. این ضعف یک انسان است که گمان کند شکل و قیافه، قد بلند، پول، میز، کلفتی بازو، رنگ چشم و ابرو یا رُژ گونه و لب، برای او ارزش و اعتباری می‌آورد.

دقت شود که وقتی انسان پول یا منصب به رخ می‌کشد، هر کس جذب شود، جذب پول و منصبش شده است و نه خودش. لذا رفقایش مگسان دور شیرینی خواهند بود. و هر کس (به ویژه بانوان) زیبایی‌ها و جاذبه‌های جنسی خود را به عموم عرضه کند، دیگران با تحریک شهوت‌شان جذب جنسیّت او شده‌اند و نه خودش. لذا این گونه جذبه‌ها ارزش و افتخاری نیست که اعتماد به نفس نیز بیاورد.

د – آرایش در فرهنگ متعارف، دو شاخصه دارد که عبارتند از «عادت» و «مُد»، که البته هیچ کدام اصالت ندارند.

بدیهی است وقتی دختر عادت کرده است که هر روز قبل از خروج از منزل خود را کم یا زیاد آرایش کند، یک بار که این کار را انجام ندهد، گمان می‌کند که خیلی زشت یا شبیه مُرده شده است! در حالی که این فقط گمان اوست؛ واقعیتی ندارد و به خاطر عادت است.

در کشورهای اروپایی تقریباً محال است که ببینید دختری برای رفتن به دانشگاه یا سر کار خود را آرایش کرده باشد. اما در اینجا گاه می‌بینید که دختر یا زنی، دیشب یک شو دیده و امروز برای آن که سیب زمینی و پیاز بخرد، خود را مانند آن خواننده یا هنرپیشه که فقط روی سن آن شکلی بوده درآورده و در صف اتوبوس، تاکسی خطی یا مترو می‌ایستد؟!

در فرهنگ غرب چنین عادتی وجود ندارد و این فرهنگ منحط آرایش برای دیگران و در هر گذر و مجلسی، فقط به جهان سومی‌ها و به ویژه آسیایی‌ها و بالاخص مسلمانان القا و تحمیل شده است، که البته برای آنان بار فرهنگی، سیاسی و نیز اقتصادی هم دارد.

در کشورهای اروپایی تقریباً محال است که ببینید دختری برای رفتن به دانشگاه یا سر کار خود را آرایش کرده باشد. اما در اینجا گاه می‌بینید که دختر یا زنی، دیشب یک شو دیده و امروز برای آن که سیب زمینی و پیاز بخرد، خود را مانند آن خواننده یا هنرپیشه که فقط روی سن آن شکلی بوده درآورده و در صف اتوبوس، تاکسی خطی یا مترو می‌ایستد؟!

امروزه شاهدیم که اغلب دختران ما حتماً کیف دستی بزرگ یا کوچک حمل می‌کنند و اگر داخل آنها را ببینیم، به اندازه یک جهیزیه کامل یا دست کم یک میز گریم سینمایی یا تلویزیونی، لوازم آرایشی وجود دارد؟! چرا که بدون همراه داشتن آن وسایل، اعتماد به نفس ندارد.

مد-مارک

یک شاخصه دیگر مُد است. خواه قدیمی باشد و خواه جدید، خواه زیبا باشد و خواه زشت و تنفر‌انگیز. مثلاً در یک زمانی مُد چنین بود که هر کس خط روژی بیرون از خط لب می‌کشید، می گفتند احتمالاً عقب افتاده یا کلاً دیوانه است، اما امروز این مُد شده، لذا بسیاری حتی اگر لب پهنی داشته باشند، آن را کوچک‌تر از حد معمول دیده و حتماً با رژ یا حتی تاتو جبران مافات می‌کند، چرا که مُد چنین القا کرده است!

یا زمانی ژولیدگی موی آقایان نشان از کثیفی، بی‌فرهنگی و نامرتبی آنان بود، اما امروزه ده‌ها هزار تومان هزینه می‌کنند که مویشان به شکل ژولیده که مُد شده آرایش کنند! تا همین چند سال پیش برای مردان عیب بزرگی بود که قسمتی از بدنشان نمایان باشد اما امروزه مُد شده که برخی با پوشیدن شلوار فاق کوتاه، و پیراهن های کوتاه قسمتی از بدن خود را عریان نگه می دارند و تا می بینند کسی رد می‌شود، حتماً دولا می‌شوند تا چیزی از زمین بردارند! یک روز خواننده‌ای که خوش تیپ و خوش صدا بود و لباس‌های زیبا می‌پوشید مُد بود و امروز خواننده شصت ساله‌ای (مایک جاگر Mick Jagger) معروف می‌شود چون صدا ندارد و ادای میمون را در می‌آورد!

اصل تمیزی، مرتبی، آرایش و زیبا و جذاب کردن خود در اسلام بسیار ممدوح و مورد سفارش است، اما نه به گونه‌ای که عقل را ضایع کند، بصیرت را کور کند، ظواهر را ارزش و باطن را بی‌ارزش کند، سبب سطحی‌‌نگری و خواری شود ... و یا موجب معصیت و انحراف فرد و جامعه گردد. لذا اسلام برای آرایش (مرد و زن) نیز حدود تعریف کرده است. چرا که دین کامل است و دین کامل دینی است که در هر شأنی از شئون بشر دستور العملی از ناحیه حق تعالی داشته باشد. مسلمان زمان و مکانی نمی‌یابد که در آن خدا نباشد و او را به خود رها کرده باشد تا به جای اطاعت از باریتعالی و تأسی به انسان کامل و اسوه حسنه، تابع مُد و مقلد مانکن‌ها گردد

البته عُرف هم نقش دارد. یک موقع برداشتن زیر ابرو مخصوص بانوان و نشان از تأهل بود و شاید اکنون نباشد و حتی برخی از آقایان نیز زیر ابرو بر می‌دارند.

- پس، بدیهی است که نه عادت اصالتی دارد و نه مُد ارزش است و تغییر دائم و مستمر آنها نیز دال بر مدعاست. لذا نباید سبب اعتماد به نفس گردد.

ه – پس، اصل تمیزی، مرتبی، آرایش و زیبا و جذاب کردن خود در اسلام بسیار ممدوح و مورد سفارش است، اما نه به گونه‌ای که عقل را ضایع کند، بصیرت را کور کند، ظواهر را ارزش و باطن را بی‌ارزش کند، سبب سطحی‌‌نگری و خواری شود ... و یا موجب معصیت و انحراف فرد و جامعه گردد. لذا اسلام برای آرایش (مرد و زن) نیز حدود تعریف کرده است. چرا که دین کامل است و دین کامل دینی است که در هر شأنی از شئون بشر دستور العملی از ناحیه حق تعالی داشته باشد. مسلمان زمان و مکانی نمی‌یابد که در آن خدا نباشد و او را به خود رها کرده باشد تا به جای اطاعت از باریتعالی و تأسی به انسان کامل و اسوه حسنه، تابع مُد و مقلد مانکن‌ها گردد.