اجر و ثواب گریه بر امام حسین علیه السّلام

اجر و ثواب گریه بر امام حسین علیه السّلام

حقیقت صراط: همیشه زبان، مترجم عقل بوده ولی ترجمان عشق، چشم است. آنجا که اشکی از روی احساس و درد و سوز می‌ریزد، عشق حضور دارد ولی آنجا که زبان با گردش منظم خود جمله‌های منطقی می‌سازد عقل حاضر است.


همان طور که استدلالات منطقی و کوبنده می‌تواند همبستگی گوینده را با اهداف رهبران مکتب آشکار سازد قطره اشک نیز می‌تواند اعلان جنگ عاطفی بر ضد دشمنان مکتب محسوب گردد.

از این رو گریه حضرت زینب علیهاالسلام بر اهل بیت علیهم السّلام گریه عاطفی و گریه پیام‌آور و یک نوع نهی از منکر و شعار شورانگیز و سوزاننده و رسواگر طاغوتیان و ستمگران بوده است.

بر همین اساس است که پیامبر اکرم و امامان علیهم السّلام کسی را که آمادگی گریه کردن ندارد به تباکی (خود را به شکل گریه درآوردن) دعوت کرده‌اند تا یاد حسین در همه قرون و اعصار در خاطره‌ها زنده بماند.

در بیانی از آیت الله العظمی بهجت داریم که فرموده اند: خیال می کنم فضیلت بکاء بر سیدالشهداء(علیه السّلام) بالاتر از نماز شب باشد زیرا نماز شب عمل قلبی صرف نیست بلکه کالقلبی (مثل قلبی)، ولی حزن و اندوه و بکاء عمل قلبی است[در روایتی از امام جواد(علیه السّلام) آمده است الْقَصْدُ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى بِالْقُلُوبِ أَبْلَغُ مِنْ إِتْعَابِ الْجَوَارِحِ بِالْأَعْمَال‏؛ آهنگ خدا نمودن با دل از خسته کردن اعضاء و جوارح با اعمال (غیر قلبی) رساتر است. (بحارالانوار، ج‏75، ص 363)، به حدی که بکاء (گریستن) و دمعه (اشک چشم) از علائم قبولی نماز وتر است.[ در محضر بهجت، کتاب اوّل، ص 216]

با توجه به این نکته بر آن شدیم که پیرامون فضیلت گریه بر امام حسین علیه السلام نکاتی را خدمتتان عرض کنیم. باشد که مورد استفاده قرار گیرد:
 
اجر و ثواب گریه بر امام حسین علیه السّلام

در احادیث گران‌قدر اهل‌بیت -علیهم‌السلام- پاداش‌های عظیمی برای گریه کنندگان بر مصائب امام حسین -علیه‌السلام- ذکر شده است.
این اشکی که در ظاهر از حیث «مقدار» در نظر ما ممکن است بسیار اندک باشد، امّا عظمت و ارزش آن را خداوند متعال می‌داند. اشک انسان در هنگام غم و اندوه، وقتی جاری می‌شود که «دلِ» او از چیزی غمگین، ناراحت یا متأثّر شده باشد

ممکن است این سوال به ذهن خطور کند که پاداش‌های فراوان ذکر شده، در مقابل چه مقدار اشک و گریه است؟

پاسخ این سوال را می‌توان از روایات ائمه اطهار -علیهم‌السلام- به دست آورد:

روایت 1: امام صادق -علیه‌السلام- فرمودند: «مَنْ ذُكِرَ الْحُسَیْنُ -علیه‌السلام- عِنْدَهُ، فَخَرَجَ مِنْ عَیْنِهِ [عَیْنَیْهِ‏] مِنَ الدُّمُوعِ مِقْدَارُ جَنَاحِ ذُبَابٍ كَانَ ثَوَابُهُ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَمْ یَرْضَ لَهُ بِدُونِ الْجَنَّةِ؛ كسى كه یادى از حضرت حسین بن على -علیهما السّلام- نزدش بشود و از چشمش به مقدار بال مگسی اشک خارج شود، اجر او بر خدا است و حق‌تعالی به كمتر از بهشت براى او راضى نیست».1

توضیحات: در این روایت به صراحت بیان شده که اگر مقدار اشکِ انسان برای امام حسین -علیه‌السلام- آن‌ قدر کم باشد که حتی به اندازه بال مگسی باشد، آن ‌قدر نزد خدای متعال ارزشمند است که پاداش آن چیزی کمتر از بهشت نمی‌تواند باشد.

روایت 2: امام صادق -علیه‌السلام- فرمودند: «مَنْ ذُكِرْنَا عِنْدَهُ فَفَاضَتْ عَیْنَاهُ وَ لَوْ مِثْلَ جَنَاحِ بَعُوضَةٍ [الذُّبَابِ‏] غُفِرَ لَهُ ذُنُوبُهُ وَ لَوْ كَانَتْ مِثْلَ زَبَدِ الْبَحْرِ؛ كسى كه نام ما اهل‌بیت -علیهم‌السلام- نزد او برده شود و از چشمانش اشک بیاید، اگر چه به ‌قدر بال پشه (مگس) باشد، گناهانش آمرزیده شود، حتی اگر آن گناهان به اندازه کف روى دریاها باشد».2

توضیحات: در این روایت نیز تصریح شده که اگر کسی برای ائمه اطهار -علیه‌السلام- به مقدار بسیار اندکی حتی در حدّ بال مگس یا پشه، اشک بریزد، خداوند گناهان آن بنده را حتی اگر آن‌ قدر زیاد بوده که به وسعت کف روی کل دریاها باشد، می‌آمرزد.
عزاداری

روایت 3: امام علی بن الحسین -علیهماالسلام- فرمودند: «مَنْ قَطَرَتْ عَیْنَاهُ فِینَا قَطْرَةً وَ دَمَعَتْ عَیْنَاهُ فِینَا دَمْعَةً بَوَّأَهُ اللَّهُ بِهَا فِی الْجَنَّةِ غُرَفاً یَسْكُنُهَا أَحْقَاباً وَ أَحْقَاباً؛ كسى كه از دو چشمش قطره‏اى اشک در راه ما بیاید، خداوند متعال در بهشت خانه‌ای به او عطا فرماید كه روزگارها در آن ساکن گردد».3

توضیحات: مقدار اشک، در این روایت نیز با لفظ «قَطْرَةً» بیان شده که مقدار اندکِ یک قطره اشکِ انسانِ محب اهل‌بیت -علیهم‌السلام- و دل‌سوخته مصائب ایشان، این فرد را مستحق پاداشی عظیم که زندگی در خانه بهشتی است، می‌کند.

روایت 4: محمد بن أبی عمارة الكوفی می‌گوید: از امام جعفر صادق -علیه‌السلام- شنیدم که می‌فرمودند: «من دمعت عینه فینا دمعةً لدم سفك لنا أو حق لنا نقصناه أو عرض انتهك لنا أو لأحد من شیعتنا بوأه الله تعالى بها فی الجنة حقبا؛ كسى كه براى خونى كه از ما ریخته شده، یا حقى كه از ما پامال شده، یا آبروئى كه از ما از بین رفته، یا براى یكى از شیعیان ما چشمش یك قطره اشك بریزد خداى رئوف او را سال‏هاى متمادى در بهشت جاى خواهد داد».4

توضیحات: در روایت چهارم نیز کلمه «دمعةً» نشان می‌دهد که مقدار اندکِ «یک قطره اشک» برای اهل‌بیت -علیهم‌السلام، می‌تواند انسان را سزاوار بهره‌مندی از نعمت زندگی در بهشت کند.
اندکی اشک حتی یک قطره، برای واقعه کربلا و مصائب امام حسین -علیه‌السلام- می‌تواند انسان مومن را مستحق چنین پاداش و مقام عظیمی در درگاه خدای یکتا کند. پس قدر اشک بر مصائب اهل‌بیت -علیهم‌السلام- را بدانیم و در دعاهایمان از خداوند متعال و حضرات معصومین بخواهیم تا توفیق این اشک را به ما عطا کنند و اگر اشکمان جاری شد، شکرگزار این نعمت باشیم تا این شکر نیز موجب فزونی رقّت قلب و اشک ما برای ایشان بشود

این اشکی که در ظاهر از حیث «مقدار» در نظر ما ممکن است بسیار اندک باشد، امّا عظمت و ارزش آن را خداوند متعال می‌داند. اشک انسان در هنگام غم و اندوه، وقتی جاری می‌شود که «دلِ» او از چیزی غمگین، ناراحت یا متأثّر شده باشد. «انسانِ دل‌شکسته» اشکش جاری می‌شود، حتی اگر به اندازه تنها یک قطره باشد. وقتی از چشمان فردی به مقدار اندکِ یک قطره اشک در عزا و شهادت امام حسین -علیه‌السلام- و سایر ائمه اطهار -علیهم‌السلام- و ظلم‌هایی که به ایشان شده، جاری می‌شود، حاکی از آن است که آن فرد دلش برای این امور به درد آمده و اشکش جاری شده، خواه یک قطره باشد یا سیلی از اشکِ روان؛ این اشک نشان از دل ‌شکسته و اندوه او در غم مصائب امام حسین و دیگر ائمه -علیهم‌السلام- دارد، پس او می‌تواند مستحق چنین پاداش عظیمی  باشد.

نتیجه‌گیری:

بنابراین با توجه به روایات بیان شده، در می‌یابیم که اندکی اشک حتی یک قطره، برای واقعه کربلا و مصائب امام حسین -علیه‌السلام- می‌تواند انسان مومن را مستحق چنین پاداش و مقام عظیمی در درگاه خدای یکتا کند. پس قدر اشک بر مصائب اهل‌بیت -علیهم‌السلام- را بدانیم و در دعاهایمان از خداوند متعال و حضرات معصومین بخواهیم تا توفیق این اشک را به ما عطا کنند و اگر اشکمان جاری شد، شکرگزار این نعمت باشیم تا این شکر نیز موجب فزونی رقّت قلب و اشک ما برای ایشان بشود.